آغاز جهاد اسلامی مردم افغانستان علیه رژیم کودتایی کمونیست‌ها همزمان بود با پیروزی انقلاب اسلامی و برقراری جمهوری اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی(ره). پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ۵۷ و برقراری جمهوری اسلامی در ایران باعث دلگرمی مبارزان و مجاهدان افغانستان گردید و مردم مبارز افغانستان را به پیروزی بر رژیم کمونیستی دست نشانده شوروی امیدوارتر کرد.
ماهیت مشترک جهاد اسلامی مردم افغانستان و انقلاب اسلامی ایران که مبارزه علیه امپریالیزم بین المللی بود پیوند ناگسستنی میان انقلاب اسلامی ایران و جهاد افغانستان برقرارساخت و جمهوری اسلامی ایران جزو اولین کشورهایی بود که تجاوز شوروی به افغانستان را محکوم نمود. و از طرفی براساس سیاست خردمندانه امام خمینی در حمایت از مستضعفان و جنبش‌های آزادی بخش مسلمان، جمهوری اسلامی ایران در کنار مجاهدین افغانستان ایستاد و به حمایت از مجاهدان افغانستانی علیه اشغالگران شوروی بپا خواست.
جمهوری اسلامی ایران همواره از مجاهدان افغانستانی و گروههای جهادی افغانستان حمایت نموده و علیرغم درگیر بودن در جنگ نا برابر با رژیم بعثی عراق نیروهای مجاهدین افغانستانی را آموزش داده و تجهیز می‌نمود. حمایت از مجاهدین افغانستانی را سپاه قدس پاسداران انقلاب اسلامی ایران برعهده داشت که در این میان می‌توان به نقش تأثیرگذار شهید سلیمانی فرمانده سپاه قدس اشاره کرد. فعالیت‌های شهید سلیمانی در افغانستان را می‌توان در سه دوره تقسیم نمود.
نقش شهید سلیمانی در دوران جهاد علیه اشغالگران.
چنانکه اشارت رفت یکی از اهداف انقلاب اسلامی ایران حمایت از گروههای مقاومت و جنبش‌های آزادی بخش مسلمان بود و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به عنوان بازوان توانمند نظام این وظیفه خطیر را بردوش گرفته و با تشکیل سپاه قدس به حمایت از گروههای مقاومت جهادی و جنبش‌های آزادی بخش منطقه پرداخت. در این میان شهید سردار سلیمانی به عنوان یکی از فرماندهان مهم سپاه قدس نقش تأثیرگذار و تعیین کننده در آموزش و حمایت از مجاهدین افغانستانی داشت و این حمایت‌ها تا زمان پیروزی مجاهدین بر حکومت دست نشانده روسها در کابل ادامه داشت. سپاه قدس و فرمانده شهید سلیمانی با دید وسیع خویش از همه گروههای جهادی همچون حزب وحدت اسلامی، جمعیت اسلامی افغانستان به رهبری شهید برهان الدین ربانی، حزب اسلامی افغانستان به رهبری گلبالدین حکمتیار، حرکت انقلاب اسلامی افغانستان به رهبری مولوی نصرالله منصور و… حمایت مالی و نظامی نموده و به نیروهای احزاب نامبرده آموزش و تجهیزات نظامی اهدا نمی نمود تا با اشغالگران روسی و حکومت دست نشاندهندۀ آنها جهاد نمایند.
نقش شهید سلیمانی در دوران مقاومت علیه تروریستان
دوران کوتاه حکومت طالبان یکی از سیاه ترین دورۀ تاریخ افغانستان به شمار می‌رود زیرا در زمان حاکمیت طالبان، کشور جولانگاه تروریستان بین المللی از اقصا نقاط عالم گردیده و افغانستان به لانۀ امن تروریستان بدل گشته بود.
طالبان که با حمایت تروریستان بین المللی برضد دولت قانونی و نیروهای مقاومت میهنی می‌جنگیدند تا با تصرف تمام سرزمین کشور حکومت سیاه خود را در آن مستحکم سازد
نقش شهید سردار سلیمانی در دروان مقاومت علیه تروریستان بین الملی در افغانستان پر رنگ و بی‌بدیل بود. زیرا پس از اشغال کابل در۵ میزان/مهر ۱۳۷۵ به دست طالبان و عقب نشینی نیروهای دولتی و مقاومت مردمی به پنجشیر، طالبان با حمایت پاکستان و تروریستان بین المللی سعی نمودند تا آخرین سنگرهای مقاومت را درهم شکند و همه افغانستان را به تصرف خود درآورد. اما تدابیر سپاه قدس و فرمانده سلیمانی در انسجام و بازسازی نیروهای مقاومت باعث شد که نیروهای مقاومت جان دوباره گرفته و با عزم راسخ علیه تروریستان مقاومت نماید و ضربات سخت و شکننده‌ای را در شمال کابل بر طالبان وارد نماید. شهید سلیمانی نقش سازنده‌ای در تشکیل و تجهیز جبهات مقاومت در دره صوف، بامیان بلخاب، پنجیشر و تخار علیه تروریستان بین المللی داشت و این حمایت ها باعث شد که طالبان هرگز نتوانند این مناطق را تصرف نمایند. پس از شهادت احمدشاه مسعود فرمانده نیروهای مقاومت علیه تروریستان در خواجه بهاءالدین شهید سلیمانی شخصا به پنجشیر سفر نموده و با رهبران و فرماندهان ضدطالبان دیدار نموده و به آنها مشاوره و دلگرمی داد تا بدون ترس به مقاومت علیه تروریستان ادامه دهند و این حمایت‌ها تا پیروزی نیروهای مقاومت و شکست و سرنگونی حکومت طالبان ادامه داشت. به جرأت می‌توان گفت که نقش سردار شهید سلیمان در مبارزه علیه تروریسم و حمایت از نیروهای مقاومت در افغانستان کمتر از نقش ایشان در سوریه و عراق نبود زیرا حمایت های ایشان باعث شد که نیروهای مقاومت با روحیه بالا و امید به پیروزی علیه تروریسم مبارزه نموده و آنهارا شکست دهند و به حکومت شان مهرپایان بگذارند.
نقش شهید سلیمانی در دوران پسامقاومت و کنفرانس بن
آنچه تا حالا بیان کردیم نقش شهید سلیمانی در عرصه‌های نظامی بود اما نقش ایشان تنها در عرصه نظامی خلاصه نمی‌شد و ایشان در عرصه های سیاسی و فرهنگی نیز در کنار مجاهدین و نیروهای مقاومت افغانستان نقش خویش را ایفا می‌نمود چنانکه آقای محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبۀ اختصاصی خویش با طلوع نیوز یاد آور شد نقش شهید سلیمانی در کنفرانس بن نیز سازنده و حایز اهمیت است. آقای ظریف در این مصاحبه اش از نقش شهید سلیمانی در گنجاندن دموکراسی و مبارزه با تروریسم و حمایت سیاسی از نیروهای مقاومت در مفاد توافقنامه بن پرده برداشت.
شهید سلیمانی نیز جایگاه ویژه‌ای میان مردم و نیروهای جهادی افغانستان دارد و همواره از ایشان با احترام یاد می‌کنند زیرا ایشان در روزهای سخت و دشوار در کنار مردم افغانستان قرار داشت.
